Deelnemer Erik Herbosch volgde een cursus roofvogelherkenning bij ons en maakte volgend verslag.

Rode wouw zwarte wouw.
Hoe onthou ik die nou?
Kiekendief bruin of blauw?
Nee nee, diegene die je ziet is grauw!

Ik keek reeds jaren naar de silhouetten van rondzwevende roofvogels hoog boven ons in de lucht. Een buizerd herkennen viel nog mee. De torenvalk zag ik ook nog wel zitten maar daar hield het wel bij op.
Er was duidelijk meer nodig om de kennis terzake naar een hoger niveau te tillen.
Toen dan het bericht passeerde dat er een praktische lessenreeks werd gegeven, gespreid over 3 avonden, was de beslissing makkelijk genomen.

Er was heel wat belangstelling voor de cursus. Ik was duidelijk niet de enige met interesse in dit onderwerp.
Na een inleidend overzicht over de lichaamsbouw van een vogel, hoe ze een prooi vinden en verschalken, de habitats waarin ze vertoeven en welke soorten migreren, was het tijd voor nadere details.

We werden vertrouwd gemaakt met de specifieke kleuren, patronen en verschijningsvormen van de vogel in zijn geheel en meer in detail het oog, borst en buik, stuit en poten, arm- en handpennen, polsvlekken en nog andere aandachtspunten.

In totaal passeerde een 20-tal soorten de revue. Per soort kwamen eveneens de verschillen tussen mannetje en wijfje - dat meestal groter en sterker is dan haar gemaal – naar voren en werd benadrukt waar de juveniel zich dan weer onderscheidt van de oudere vogels.
Verschillen tussen verwante soorten, zoals buizerd versus ruigpootbuizerd werden duidelijk benadrukt.
Na het strakke overzicht kwamen de oefeningen aan de hand van een hele reeks foto’s.

Oogtraan, dat is een valk.
Blauwe kiekendief, de stuit is zowat witgekalkt.
Hier hebben we buizerd man.
Neem dat van me an!
Nee hoor jij kijkt scheel, een juveniel want de iris is geel.

We kregen heel wat beeldmateriaal te zien, het was telkens even nadenken en zoeken in de nota’s waarna gezamenlijk werd bediscussieerd over welke soort het nu eigenlijk ging.

De lesgever legde er doorheen de toelichtingen de nadruk op dat men zich niet mag blindstaren op één bepaald kenmerk: in de lucht passeren ze soms snel, er kan wat teveel tegenlicht zijn of  de vogel is net in de rui en mist misschien enkele handpennen die  belangrijk zijn voor de determinatie.

Boodschap was om doorheen de bomen het bos te blijven zien. Vergissen kan want sommige soorten lijken erg op elkaar. En het stemt geruststellend dat specialisten het óók niet steeds onmiddellijk eens zijn.

Voor mezelf heb ik een handig overzicht gemaakt in Excel. Alle kenmerken krijgen er hun plaats. Zag je bv forse, gele poten dan had je te doen met een havik. Dunne gele poten wijzen op de sperwer. Daarnaast zijn er de leuke mnemotechnische hulpmiddelen zoals de 101 bandjes van de buizerd, de bivakmuts van de slangenarend en het zorro-masker van de bruine kiekendief.

Deze zagen we gauw.
Dit is een smelleken vrouw.
En hier geen alternatief.
Zonder meer een jonge wespendief.
Tenslotte mooie beelden van arend en gier.
Maar die zie je niet zo vaak, toch niet hier.

Erik Herbosch